Ład przestrzenny

Każdy z nas w różnym stopniu czuje wieź z naturą. Chodzimy do lasu lub mamy las. Odwiedzamy parki miejskie lub planujemy wizyty w parkach krajobrazowych. Jedni kochają wiosenne śpiewy ptaków innych zachwyca potęga górskich potoków.

Każdy element tej naturalnej układanki jest cenny, celowy i integrujący kolejne jego elementy. Jest częścią czasów przeszłych, obecnych i przeznaczonych dla przyszłych pokoleń. Każda część krajobrazu lub ekosystemu jest jedną z wielu części, decydujących o przetrwaniu kolejnych.

W przyrodzie nic nie ginie – wszystko przeobraża się i powraca w zmienionej formie – na straży tego skomplikowanego procesu zmian – ładu przestrzennego, stoi ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (u.p.z.p.) – ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2016 r. poz. 778 ze zm.)

Ład przestrzenny terenów naturalnych, na które musimy w szczególny sposób zwrócić uwagę podczas prowadzenia naszego Stowarzyszenia jest dookreślany poprzez zapisy w licznych ustawach, min.:

• o ochronie przyrody – ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2016 r. poz. 2134 ze zm.);
• ustawa o rewitalizacji – ustawa z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji (Dz. U. poz. 1777);
• ustawa krajobrazowa – ustawa z 24 kwietnia 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu (Dz. U. poz. 774)
• te normy i ramy prawne determinują kształt wieloletnich strategii zagospodarowania przestrzennego ( strategie: krajowe, wojewódzkie, gminne, osiedlowe), określające wprowadzane zmiany na danym obszarze.

Ład przestrzenny wymaga współpracy oraz korzyści płynących dla wielu płaszczyzn. Nie sposób nawet określić ich hierarchii, jest to między innymi aspekt kulturowy (określający historyczne zbieżności lub wykluczenie wprowadzonych/wprowadzanych zmian). Ład przestrzenny terenów naturalnych niekiedy, ingeruje w kształt historycznie ważnych terenów. Dlatego ważny jest dialog i opinia historyków. Estetyczne walory również mają swoje miejsce wśród takich uwarunkowań – definicja piękna jest równie zmienna w czasie jak sam proces ładu – czasem wprowadzane zmiany nie nadążają za tymi zmianami („moda szybko przemija”).

Funkcjonalność, kolejny zakres który determinuje ład przestrzenny w czasach konsumpcjonizmu. Forma zmiany, czyli sposób wprowadzania zmian i ich fazy istotnie wpływają na zachowanie ładu lub wprowadzenie nieładu na danym terenie. Celowość zmian – dlaczego są wprowadzane, czy są niezbędne i jaki przyniosą efekt.

Trwałość zmian – czy zmiany będą określone krótkim czy długim horyzontem. Diagnoza potrzeb otoczenia określa. Działania wprowadzane nienaturalnie w ten żyjący system, opierają się na wielu wytycznych by układ sił – „NATURA – CZŁOWIEK” równoważył się niezbędna jest ciągła praca strażnicza nad ładem przestrzennym – którego elementem jest każdy z nas.