Żółw ozdobny

🐢 Żółw ozdobny Trachemys scripta

zagrożenie czające się w wodzie

Choć może wydawać się sympatycznym pupilem, żółw ozdobny to jeden z najbardziej szkodliwych gatunków obcych w europejskich wodach. Pochodzi z Ameryki Północnej, a do Polski trafił głównie jako gad domowy – niestety często porzucany do środowiska naturalnego.

🟡 Jak wygląda?

Żółw ozdobny ma spłaszczony, owalny karapaks (pancerz grzbietowy), zazwyczaj ciemnozielony lub brunatny z jasnymi plamami. Na szyi i kończynach widoczne są charakterystyczne żółte lub czerwone paski (w zależności od podgatunku, np. czerwonolicy – T. scripta elegans).

Dorosły osobnik może osiągać nawet 30 cm długości, co czyni go największym spotykanym w Polsce żółwiem wodnym.

⚠️ Dlaczego jest niebezpieczny?

• Zagraża rodzimej faunie, w tym żółwiowi błotnemu (Emys orbicularis) – wypiera go z siedlisk.

• Zjada jaja i larwy płazów, małych ryb i bezkręgowców wodnych, zakłócając równowagę biologiczną.

• Jest wszystkożerny i oportunistyczny – potrafi dostosować dietę do zasobów siedliska.

• Może przenosić patogeny i pasożyty, groźne dla rodzimych gatunków.

• Żółwie porzucone w przyrodzie nie cofają się do stanu dzikiego, lecz trwale zasiedlają zbiorniki.

🔄 Gdzie go spotkasz?

Najczęściej występuje:

• w stawach parkowych, miejskich zbiornikach wodnych i sadzawkach,

• w naturalnych ciekach wodnych, gdzie został wypuszczony przez człowieka,

• w pobliżu terenów rekreacyjnych, gdzie ludzie chętnie przebywają nad wodą.

W cieplejszych sezonach łatwo go zauważyć wygrzewającego się na konarach lub kamieniach.

🛠️ Co można zrobić?

Na Barbarce prowadzimy działania ograniczające obecność żółwia ozdobnego w środowisku naturalnym. W ramach projektu:

• Ustawiamy pułapki żywołowne w zbiornikach wodnych,

• Odławiamy i przekazujemy osobniki do ośrodków lub hodowli zamkniętych,

• Monitorujemy występowanie i zbieramy dane terenowe (obserwacje, fotografie, GPS),

• Informujemy mieszkańców, dlaczego nie wolno wypuszczać żółwi do środowiska.

❗ Uwaga nie wypuszczaj

Posiadanie żółwia to odpowiedzialność. Nawet jeśli podrośnie lub „znudzi się dzieciom”, nie należy go wypuszczać do stawu, rzeki ani lasu. Jest to szkodliwe dla przyrody i niezgodne z przepisami.

🔎 Ciekawostki

🌍 Żółw ozdobny jest gatunkiem obcym inwazyjnym uznanym za groźny dla przyrody UE – jego obrót i wypuszczanie do środowiska jest zakazane.

🧠 Może żyć nawet do 30 lat, dlatego zakup takiego gada powinien być przemyślany.

📉 W miejscach, gdzie występuje żółw ozdobny, obserwuje się spadek liczebności płazów i bezkręgowców wodnych.